010. Dan maar zelf je werkdruk verminderen.

 

Dan maar zelf je werkdruk verminderen.

Werkdruk blijft, ondanks de recente geldelijke bijdrage van het ministerie, een ding in het onderwijs. Omdat ik ervan overtuigd ben dat de bal vooral bij onszelf ligt heb ik enige tijd geleden een oproep geplaatst op Onderwijsenzo. Hierin vroeg ik wat de lezer zelf in school en de klas deed om de werkdruk te verminderen.

Daar kwamen tips uit waar iedereen iets aan heeft. Soms verrassend en soms een open deur maar het kan nooit kwaad ze weer te lezen.

·      Verander je inzet. Werk alleen voor school op je werkdagen. Dus niet in het weekend. Dat vraagt best even omschakelen maar het werkt. Volgende week is er weer een week. De lezer denkt nu ongetwijfeld “Ja, maar”. Die wil ik vragen eens te bedenken wat er gebeurt als je het werk niet doet. Wat is echt het allerergste? Valt mee, he?

·      Ga nooit meteen in gesprek met een ouder. Als ze je willen spreken pak je de agenda. Jij hebt dan invloed op het moment waarop het gesprek gevoerd gaat worden. Vraag ook altijd waarover ze je willen spreken. Dat scheelt piekeren en je kunt je voorbereiden. Jij hebt dan de regie. Als ouders bij een andere instantie over de ontwikkeling van hun kind willen spreken hebben ze te maken met wachtlijsten en moeten ook ingepland worden. Jij bent een professional. Handel dan ook als een professional. Accepteer wel dat ze in eerste instantie wat sputteren. 

·      Doe geen extra dingen omdat ze zo leuk zijn. Laat je niet voor het karretje van op stokpaardjes rijdende collega’s spannen. Doe dat consequent en ze zullen een jaar later wellicht op een normjaartaak verschijnen. En dus heeft niemand dan extra werkdruk. Dingen doen omdat ze leuk zijn is onprofessioneel. Plus dat je vaak collega’s met extra werk opzadelt want je hebt doorgaans hulp nodig bij die “leuke” dingen.

·      Ga ’s avonds, na een dag werken, niet ook nog “schooldingen” doen. Zeker niet als je de dag erna weer voor de groep moet. Je hebt een privéleven. Koester dat. En wat gebeurt er als je het werk niet doet?

·      Vergader alleen over zaken die echt niet via de mail kunnen. In de praktijk zal blijken dat dat best veel is. En is het echt nodig dat iedereen over alle onderwerpen een plasje moet doen? Vergader wellicht in subgroepen of bouwen. Maar met mate.

·      Plan alleen studiedagen in over onderwerpen die de kinderen ten goede komen. Zaken die meteen uitvoerbaar zijn in je klas. Over dingen die bij de visie van de school passen. En waarom differentiëren we in de klas tot we een ons wegen maar worden we op nascholingen op een grote hoop gegooid. Practice what you preach. Ik heb te vaak moeten luisteren naar dingen die ik al weet. 

·      Ga alleen naar vergaderingen en bijeenkomsten waarvan ruim van tevoren een agenda is rondgemaild. Ook de te lezen stukken moeten ruim op tijd bij de deelnemers in de mailbox zitten. Dat scheelt leestijd tijdens de vergadering en je kunt je op de onderwerpen voorbereiden. Mensen die zich niet hebben voorbereid hebben pech. Plan als voorzitter derhalve geen leestijd in. Stel zeker geen belangrijke beslissingen uit om die reden. 

·      Vergader nooit langer dan drie kwartier. De rondvraag als tijdverslinder kan doorgaans via mail of WhatsApp.

·      Realiseer je dat een Pinterestlokaal niet bestaat. Geniet van de ideeën op internet maar bedenk dan de haalbaarheid. Eindig de dag tien minuten eerder om met elkaar het lokaal op te ruimen. De kinderen gaan pas naar huis als de boel opgeruimd is. Dan hoef jij niet na schooltijd te vegen, stofzuigen, boenen en dergelijke. Samen verantwoordelijk zijn kan ook een doel zijn.

·      Bedenk je bij elke activiteit of het rendement opweegt tegenover de investering. Vijf vergaderingen voorafgaand aan Sinterklaas is overdreven. Zorg voor een duidelijk draaiboek.

·      Er circuleren een heleboel onbewezen, zogenaamd vernieuwende, hypes die door vlotte types met flashy Powerpoints middels een vlotte babbel handig in de markt worden gezet. Als je erin meegaat omdat het zo op het eerste oog wat lijkt verzandt het al snel in de uitvoering. Als je als school een duidelijk omschreven visie hebt kun je die gebruiken om te bekijken of de hype echt iets is. Zo niet …. Skippen. Ik denk dat hierin vooral een taak voor directies ligt. Gooi 90% van de post maar in de prullenbak. Ik hoef niet alles te weten.

·      Geen avondvergaderingen meer (ook geen MR en ouderraad). Ouders die niet kunnen moeten een oplossing bedenken. Zorg dan dat het vergaderrooster ruim van tevoren bekend is. De tandarts werkt ook niet op momenten waarop het mij uitkomt. Wees professioneel.

Mij valt op dat het woord professioneel vaak terugkomt. En dat is niet toevallig. Werkdruk veroorzaken we voor een deel zelf door onprofessioneel gedrag. We hoeven ons niet aan iedereen aan te passen. We mogen best weleens bot zijn. Realiseer je dat je in eerste instantie voor het geld werkt. Ik doe mijn werk gepassioneerd en met volle overgave, maar professioneel. Het is mijn werk, niet mijn roeping. Het zijn mijn leerlingen, niet mijn kinderen. Om een of andere reden is het vreemd als je zegt dat je in het onderwijs voor het geld werkt. Waarom wordt dit van een stratenmaker of caissière wel normaal gevonden? 

En als je bang bent dat je alleen staat (nou en?) moet je zorgen voor medestanders. Er zullen meer mensen op deze manier willen werken dan je denkt.

Met dank aan de input van:

Christel Wieriks, Petra Westra, Mirjam Rijsbergen- van den Heuvel, Cindy Staal van Meelen, Marjon Griffioen

Bertus Meijer

Onderwijsenzo

Februari 2019