We denken in oplossingen …..
Onlangs schreef ik een column die nogal stof deed opwaaien. Ik ageerde tegen het stuk “Boos over het lerarentekort. Lees dan dit even.” (1) (2)
De emoties lopen bij dit soort discussies op en het is duidelijk dat er moet snel iets moet gebeuren. We raken geïrriteerd. Ik niet in de laatste plaats. Er begint over enkele weken weer een nieuw schooljaar. Een schooljaar met noodverbanden, burn-outs, kinderen die kansen missen, collega’s die uitstappen.
Laten we (en ik) geen tijd verliezen met onzinoplossingen. Het spijt me, maar sommige oplossingen zijn leuk bedacht maar onhaalbaar. En het lerarentekort als een cadeautje zien doen we ook maar niet.
Snel, haalbaar en praktisch hebben we nu, vandaag, nodig. Ik denk dat deze oplossingen uit het veld moeten komen. Uiteraard moet er ook op langere termijn gedacht worden.
Met die insteek heb ik een oproep geplaatst op Onderwijsenzo in de hoop dat “het veld” kan helpen.
Met de antwoorden die binnen kwamen op mijn vraag ben ik verder gegaan. En dat waren er veel. Ik heb op een zeker moment de “pingetjes” maar uitgezet. Fijn.
Er kwamen ook reacties binnen met als insteek om niet na te denken over oplossingen omdat we dan de politiek in de kaart spelen. “Laat de bom maar barsten”. Begrijpelijk, maar niet mijn idee. Kinderen verdienen goed les. Wij verdienen rust en goede werkomstandigheden.
Wellicht bruikbare oplossingen die aangedragen werden (soms heb ik ideeën gebundeld). Ik deel ze met de aantekening dat ik het niet eens ben met iedere oplossing. Maar wie ben ik …
1. Iets dat veel terugkwam was de opmerking dat de toelatingseisen op de PABO te hoog zijn. De toelatingsexamens zijn te moeilijk. Ik weet dat niet. Ik ken ze niet. Maar feit is wel dat we niet moeten beknibbelen op de kwaliteit van leerkrachten omdat dit op langere termijn weer slecht is. Ik denk wel dat de PABO mensen die de examens net niet halen binnen kunnen halen en ze bij moeten “spijkeren” met dien verstande dat ze na een jaar de examens wel halen. Dat vraagt iets van de kwaliteit van de PABO.
2. Lio stagiaires een betaalde deelbevoegdheid geven. De opleiding dient ze dan vooraf goed klaar te stomen hiervoor. Zo heb je snel (deel)bevoegde leerkrachten in huis.
3. Een 4-daagse schoolweek in sommige regio’s invoeren is wellicht een optie. Nu mag dat heel beperkt. Het haalt voor sommige scholen de druk van de ketel.
4. Er is een stille reserve. Die is niet voor niets uit het onderwijs gestapt. Inventariseer eens bij deze ervaringsdeskundigen en ga aan de slag met hun redenen om uit te stappen. Wellicht komen er andere zaken langs dan je zou verwachten. Zaken waar we niet aan denken.
5. Er moeten mogelijkheden komen voor besturen om sneller een vaste aanstelling te geven.
6. In, vooral het westen, is woonruimte onbetaalbaar. (Jonge) leerkrachten willen we die kant op maar kunnen geen betaalbare woonruimte vinden. Dit probleem is hardnekkig en wellicht door de overheid/besturen op te lossen door panden op te kopen. Dan maar later een duur schoolgebouw neerzetten.
7. Enkele parttimers geven aan best meer te willen werken maar de kosten van kinderopvang niet op te kunnen brengen. Wellicht is hier ook een (tijdelijke) oplossing mogelijk. De mensen die buiten deze boot vallen zullen steigeren. Misschien moeten we steigerende mensen ook eens meer accepteren.
8. De laatste twee hebben trouwens weer met de salariëring te maken. Deze is nog steeds niet zoals het zou moeten zijn.
9. Overtollige taken schrappen. De vrijgekomen uren binnen de normjaartaak gebruiken om les te geven. Dit levert ruimte als er met lestijden wordt geschoven. Denk aan ochtend- en middagscholen. Veel werkdrukklachten hebben doorgaans weinig met het echte lesgeven te maken.
10. Er zijn onderwijsassistenten (die vaak al voor de groep moeten) die best wel naar de PABO willen. De eisen, regels en andere hindernissen zijn te groot. Ik lees bijvoorbeeld dat ze geen stage mogen lopen op de eigen school. Het waarom van deze regel (is die landelijk?) is mij een raadsel. Niet de eisen verlagen maar de kwaliteit van de opleiding verhogen.
11. We missen vaak de steun van ouders in onze noodkreten. Zij moeten toch ook merken en voelen dat er dingen vreselijk verkeerd gaan. Waar blijft hun collectieve nood- en hulpkreet? Zij zijn met meer dan wij.
12. Ruimte maken voor vakleerkrachten voor bijvoorbeeld gymnastiek en muziek. Ze ontlasten de groepsleerkrachten. En, ik spreek voor mezelf, hun lessen zijn kwalitatief beter dan mijn lessen in die vakken.
13. Mensen zonder lesbevoegdheid na een gedegen assessment tijdelijk aanstellen om bepaalde delen over te nemen. Met een opleidingsbudget ernaast om ze om te scholen om wel de lesbevoegdheid te laten krijgen. Mensen met een lesbevogdheid zijn de norm waarvan we niet mogen afwijken.
14. Terug naar de oude opleidingen (KLOS en PA). Mensen die lesgeven binnen hun specialisme zijn meer gemotiveerd en de kinderen zullen er ook wel bij varen. Op papier mag ik in groep 2 lesgeven. Gelukkig voor de kinderen heeft geen directie het ooit aan mij gevraagd.
15. Schrappen in extra taken en administratie. Het is een dooddoener maar mensen haken, lees ik in de reacties, af omdat lesgeven in het gedrang komt. Dit is trouwens een zaak die op school- en bestuursniveau zo op te lossen is. Als men durft.
16. Als studenten de PABO niet halen om een enkel onderdeel zijn ze wellicht wel gemotiveerd om als vakdocent ingezet te worden voor de vakken waar ze wel een voldoende voor hebben. Dan kunnen ze in deeltijd de rest nog halen. Zo gaat kunde niet verloren met niet inzetten ervan.
Ik heb enige tijd geleden, samen met Berrie van den Bovenkamp een column geschreven over de rol die opleidingen kunnen spelen op zowel korte als langere termijn. (3)
En ik ben ervan overtuigd dat iets aan de salarissen doen ook zal helpen. Mensen met iets meer passie zeggen dat dat niet zo is maar kunnen me vervolgens niet uitleggen waarom er dan om die reden een trend is om van het PO naar het VO over te stappen.
Wellicht zijn sommige ideeën niet haalbaar of anderszins onuitvoerbaar. Veel is ook al gezegd. Herhaaldelijk. Maar de oplossingen waarmee nu wordt gewerkt zetten ook geen zoden aan de dijk. Sommige ideeën zijn kostenneutraal (hoewel er geld op de planken ligt) en redelijk snel uit te proberen.
Den Haag, meneer Slob, pak eens door. Geef ons eens de indruk dat u zich echt om ons bekommert. De algemene tendens is dat we dit missen. Erg missen …… Of dat terecht is kan ik niet beoordelen. Ik en 57000 OEZ’ers willen graag meedenken.
Bertus Meijer
Onderwijsenzo
Juli 2019
Literatuur
1. https://www.linkedin.com/pulse/boos-over-het-lerarentekort-lees-dan-eerst-dit-even-annette-dölle/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten